Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Necdet Takva ve Van Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı İsa Berge, ambargo ile ilgili ortak basın açıklaması yaptı. İşte o açıklama:
"ABD’nin İran’a uyguladığı ambargo bugün itibarıyla
başlamıştır. Öncelikle uluslararası ticaret bakımından dünyada hiçbir ülkenin
bir başka ülke üzerinde ambargo uygulamasının doğru olmadığını belirtmek
isteriz. Türkiye ambargodan muaf tutulan 8 ülkeden birisi olarak ilan
edilmiştir. Akaryakıt çerçevesindeki ham petrol ve petrol ürünlerinin ithali
konusunda şu anda bir sorun görünmemektedir. Ancak doğalgazın yaptırıma dahil
edilmesi durumunda, ülkemiz bundan zarar görecektir.
ABD, İran’a
başta petrol ve petrol ürünlerinin satın alımına uluslararası kısıtlamalar
getirerek ambargoyu bugün başlatıyor. İran’ın finans ve enerji sektörlerinin
yanı sıra, liman operatörleri, gemicilik ve gemi inşaatı sektörleri ile aracılık
ve sigorta şirketlerine de kısıtlama getiriliyor.
Hiç şüphesiz
İran ile 280 km. sınırı olan ilimiz Van, her durumdan etkilenecektir. Hem
ülkemiz hem de Van’ımız için bu ambargoyu fırsata çevirmeliyiz. Ülkemizin İran
ile olan dış ticaret hacmimi daha da yükseltmeliyiz. İnsani ilişkilerimizin
daha da müreffeh bir seviyeye yükselmesi için kardeş ülke İran’ın, Türkiye’ye
özel yurtdışına çıkış harcında indirime gitmesini talep ediyoruz. Böylece iki
ülke arasındaki dostluğumuz daha da pekişecektir.
1997-1999
yılları arasında Van’da mazot, ithali ve ihracı müsaadeye tabi olan mallar
arasına alındı ve sınır ticaretine konu edildi. Yaklaşık 7 bin kamyonun satın
alındığı o dönemde Van’da adeta bir şahlanma yaşandı ve Van ekonomisine büyük
katkılar sağlandı. Sınır ticareti yapan esnaf ve tüccarlardan alınan fon ile
Van Valiliği’nde önemli bir finans kaynağı elde edildi. Dolayısıyla mazotun
sınır ticaretine konu edildiği o kısa dönemde il ekonomisi için büyük faydalar
sağlandı.
Saygı değer
basın mensupları Sayın bakan yardımcımız Fatih Çiftçi’nin ve Sayın Valimiz
Murat Zorluoğlu’nun çabaları sonucu Kapıköy Sınır Kapısı’nın modernizasyonunda
sona yaklaşılmaktadır. Van’ımıza yakışır bir gümrük kapısına kavuşacağız. Bu
nedenle akaryakıtın yanı sıra sınır ticareti kapsamındaki ürünlerin yelpazesi
daha da genişletilmelidir. Böylece Van’ımızın en önemli sorunlarından biri olan
işsizliğe de bir nebze olsun çözüm bulunacaktır. Esnafımızın, sanatkarımızın ve
tüccarımızın ticaret potansiyeli ile birlikte istihdam sayısı da artacaktır.
Akaryakıt talebi
günde 1 milyon varile yaklaşmış olan Türkiye, geçtiğimiz yıl günde ortalama 515
bin varil ile tarihinin en yüksek ham petrol ithalatını yaptı. İran'ın
Türkiye'nin ham petrol ithalinde 2011'de yüzde 51 iken, 2012'de yaptırımların
yürürlüğe girmesinden itibaren düştü. Geçtiğimiz yıl Türkiye ham petrol
ithalinin neredeyse yarısını İran’dan karşıladı.
Bu gerçekler
ortadayken ülkemizin mevcut petrol kaynakları da mutlaka değerlendirilmelidir.
Örneğin 1886’dan 1948'e kadar, Rusların Muradiye'de günde 2 ton akaryakıt
(mazot) çıkardığı ve Tiflis’e gönderdiği söyleniyor. Erek Dağı ve Gürpınar'da
açılan petrol kuyularının betonla kapatıldığı belirtiliyor.
20 Ocak
1909’da Muradiye’de Fuat Paşa'ya ve Van Belediyesi’ne petrol ve neft madeni
işletme ruhsatı verildiği biliniyor. Ayrıca 1914’te Hereşik, Amik Kalesi,
Haydar Köyü, Mürüvaz Köyü, Surp Gevork Manastırı arasında kalan 5000 dönümlük
arazide petrol çalışmaları başladı ancak Ermeni savaşı nedeniyle ilerleme
sağlanamadı. Fransız işadamı Emil Mayen, 27 Ağustos 1924’te Beşparmak ve Gürzüt
köylerindeki petrolü işletmeye başlamıştı. Tüm bu iddiaların üzerine gidilerek
varsa Van’daki petrol yatakları ülke ekonomisine kazandırılmalıdır.
Ambargonun
temel ürünü olan akaryakıtın dünya ekonomisindeki yeri tartışılmazdır. Bu
kapsamda Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan öncülüğünde, Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın başlatacağı, ülkemizin yeraltı ve yerüstü
kaynaklarını değerlendirme çalışmalarında Van’ımıza öncelik verilmesini talep
ediyoruz."
