VA İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN HİPERTANSİYON İLE İLGİLİ AÇIKLAMA...
‘‘Sağlıklı Kalp Atışı İçin Sağlıklı Kan Basıncı’’
Damar içindeki kanın damar duvarına yaptığı yüksek basınca hipertansiyon ya da yüksek tansiyon denir. Yüksek kan basıncının uzun dönemde damar duvarlarındaki etkisi, damarın iç yüzeyinde hasara yol açmasıdır. Yüksek tansiyon nedeniyle organları besleyen damarlarda tıkanma, genişleme veya yırtılma meydana gelebilir. Hipertansiyon organlara giden kan akışını bozarak organ yetmezliklerine neden olabilir.
Uzun süre belirti vermeden seyredebildiği için “sessiz düşman” olarak da anılan yüksek tansiyon kontrol altına alınmadığı takdirde kalp krizi veya kalp hastalıklarına, inmeye, damarlarda anevrizma oluşumuna, böbrek yetmezliğine, körlüğe, bilinç bozukluğuna, erken ölüme ve yeti yitimine neden olabilmektedir. Hastaların %50’si durumlarından tamamen habersizdir. Haberdar olanların bir kısmı ise herhangi bir şey yapmamaktadırlar.
Yüksek tansiyon dünyada ve ülkemizde kişilerin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemekle birlikte, erken ölümlere yol açan, tüm dünyada küresel halk sağlığı sorunu olarak kabul edilen kronik hastalıklar içerisinde en sık görülenlerdendir. Yüksek tansiyon hastalığı (dünyada her on kişiden yaklaşık 3’ünde görülen) önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olmakla birlikte mutlaka hekim tarafından takip edilmelidir.
Yüksek tansiyonlu bireyler;
• Sağlıklı beslenmeli,
• Fazla kilolu/ obez ise kilo vermeli,
• Fizik aktiviteleri düzenli yapmalı
• Tuz kullanımını mutlaka azaltmalı,
• Düzenli muayene ve tetkiklerle hastalığın takibine önem vermeli,
• İlaçlarını önerilen dozda ve sürede, aksatmadan kullanmalı
• Tansiyonunu düzenli izlemeli/ izlenmesini sağlamalı
Bu kapsamda Van’ımızın yöresel lezzetlerinden olan tuzlu balık ve otlu peynir, hipertansiyonu olan kişiler tarafından daha sınırlı miktarda tüketilmelidir.
Kan basıncının yüksek olduğunun belirlenebilmesi için belli aralıklarla doğru bir şekilde ölçtürülmesi gereklidir. Tansiyonun doğru ölçülebilmesi için ölçüm öncesindeki 30 dakikalık süre içinde hastanın sigara, çay veya kahve içmemiş, kafein almamış, tercihen yemek yememiş, fenilefrinli nazal dekonjestanlar veya benzeri adrenerjik uyarıcıları kullanmamış olması önerilir.Ölçüm sırasında hasta sırtını herhangi bir yere örneğin arkalıklı bir sandalyeye yaslayarak oturmalı, tansiyon ölçülecek kolu çıplak olmalıdır. Ölçüm sırasında konuşmamalı, bacak bacak üstüne atmamalıdır. Manşon kalp düzeyinde duracak şekilde sarılmalı ve hastanın kolu desteklenmelidir.
En belirgin yüksek tansiyon belirtileri;
• Halsizlik, yorgunluk,
• Nefes darlığı, çarpıntı, göğüs ağrısı
• Burun kanaması,
• Görmede bozukluk
• Kulaklarda çınlama,
• Yürüme ve merdiven çıkmada zorlanma,
• Bazen çok sık idrara çıkma,
• Gece uykudan uyanıp idrar yapma
• Bacaklarda şişlik olabilir.