Turizm sektörünün en önemli buluşma noktalarından biri haline gelen ve en kapsamlı turizm fuarlarından biri olan “10. Van Doğu Anadolu Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı” düzenlenen törenle kapılarını açtı.

Van Tuşba Orta Doğu Expo Fuar ve Kongre Merkezi'nde fuarla eş zamanlı olarak, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Turizm Otel İşletmeciliği Yüksekokulu tarafından düzenlenen “III. Uluslararası Batı Asya Turizm Araştırmaları Kongresi” de start aldı. Bu yıl 10.’su düzenlenen fuara birçok ülkeden yerli ve yabancı 500 firmanın katılım sağladığı belirtildi. Fuarın açılış programına Van Valisi ve Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Mehmet Emin Bilmez, Antalya Valisi Münir Karam, Isparta Valisi Ömer Seymenoğlu, AK Parti Van Milletvekili Abdulahat Arvas, Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Genel Müdür Yardımcısı Onur Gözet, Van YYÜ Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Şevli, AK Parti Van İl Başkanı Kayhan Türkmenoğlu, bazı ilçe belediye başkanları, protokol üyeleri, Van TSO Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva, STK temsilcileri, firma temsilcileri, il dışından misafirler ve vatandaşlar katıldı.

 

VAN’IN KONUMU

Açılışta konuşma yapan Van YYÜ Turizm Otel İşletmeciliği Yüksekokulu öğretim üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, Van’ın kültürel önemine ve turizmdeki yerine değindi.

Alaeddinoğlu şöyle dedi:

“Van farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış, bir medeniyetin kurulmasına vesile olmuş ender bölgelerden biridir. Van’ın insanları yıllarca bir arada barış ve hoşgörü içinde yaşamıştır. Bu bölge kadim medeniyetlerin entelektüel birikimin kendini var ettiği, çıkış yolunun barış olduğunu gösterdiği bir bölgedir. O nedenledir ki gerçekleştirilen her bir organizasyon ve girişim başarılı olmuş ve dünyanın farklı ülkelerden insanların ilgisini ve beğenisini kazanmıştır. Zira bazı coğrafyalar vardır, çok şey yapmak istersiniz ama azıyla yetinirsiniz. Ama bazen yaşadığınız yer sizi destekler. O coğrafya size yeni kapılar açar. Van, tam da böyle bir yerdir. Van’ın doğası yıllardır turizme konu oluyor. Ancak Van’ın daha önünde çok yolu var. Van Gölü suyunun deri hastalığına şifa olduğu gerçeği kanıtlanmıştır. Biz bu yöndeki çalışmalarımızı daha da hızlandıracağız. Bu kentin insanları çok şey hak ediyor. Biz bu kente inanıyoruz, bu insanlara inanıyoruz. Bu kongre bir başarıdır. Bu başarı siz karar vericilerin ve Van’a sahip çıkanlarındır. Bugün gerçekleştirilen organizasyonlara 14 farklı ülkeden katılım gerçekleşmiştir. Birçok ilimizden katkı sunulmuştur.”

 

VAN’IN TURİZM DEĞERLERİ

Van TSO Başkanı Necdet Takva, yaptığı konuşmada Van’ın turizm değerlerine geniş yer verdi.

Van’ın tarihsel hikayesinden örnekler veren Takva, şunları söyledi:

“Kentimiz 2 bin 700 yıl önce Urartulara başkentlik yapmış ve dolayısıyla bu tarihin ve bu medeniyetin varisi durumundadır. Oluşturulacak bir Urartu Kültür Koridoru kentimizin turizm potansiyelinin gün ışığına çıkmasını sağlayacaktır. Yine şehrimiz; Doğu Anadolu Bölgesi içerisinde Hurriler den başlayarak, Urartu’lar, Medler, Selçuklular ve Osmanlılara ev sahipliği yapmış kadim bir kenttir.  

Kilise ve mabetler başta olmak üzere Ermeni ve Mesihi tarihi ile ilgili birçok eser ilimizde mevcuttur. Özellikle Akdamar Adası Gregoryenler için çok önemli bir inanç merkezidir. Yine Hz. İsa’nın Havarileri Aziz Bartalamay ve ST. Bartholomeus’un ilimizde defnedildiğine dair inanış,  Akdamar Adası Surp Haç Kilisesi, Havarilerden Aziz Thomas’a ait eserlerin bu kiliselerde saklandığına dair belgeler, kentimizi Ermeni ve Hıristiyanlar açısından kıymetli kılmaktadır.

Müslümanlar açısından ise Bediüzzaman Said-i Nursi’ nin ilimizde geçirmiş olduğu zamanlarda, Hor Hor Medresesinde kalması, Erek Dağında inzivaya çekilmesi;  16 yüzyılda Bahçesaray’da yaşamış olan Kürt edebiyatının önde gelen şairi Feqiyê Teyran’ın edebi kimliği ve eserleri de önemli bir zenginliktir. Hüsrev Paşa Camii, Halime Hatun Kümbeti, Selçuklu Mezarlığı, Kaya Çelebi Cami’ de Türk tarihi açısından önem arz etmekte ve Müslümanların ziyaret etmesi gereken alanlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca yeni açılan Kent Müzemizde kentimizde varlık göstermiş tüm medeniyetlere ait; Arkeolojik: 21.178/ Sikke:21.623/ Etnoğrafik:1314 eser bulunmaktadır. Bir başka değerimiz olan Van Denizi 1640 metre yükseklikte 3.713 Km² yüzölçümü, sodalı ve tuzlu yapısı ile sağlık turizmi açısından önemli bir merkezdir. Ayrıca mavi bayraklı plajları, su sporlarına uygun alanları  alternatif turizme konu bazı başlıklardır. Van Gölü havzasında yaklaşık 2.5 milyon insan yaşamaktadır. Ancak Van Gölü ile ilişiği olan hiçbir belediyemizin arıtma tesisi tam teşekkülü çalışmamakla beraber henüz bazı belediyelerimizin arıtma tesisi dahi bulunmamaktadır. Bu nedenlerden dolayı dünya mirası Van Gölü, tehlike sinyali vermektedir. Bu çerçevede kanun yapıcılara yani büyük millet meclisimize, sizlerin de desteği ile bu sesi daha gür duyurmalı Van Gölü Koruma Kanununun bir an önce çıkarılmasını sağlamalıyız. Bu çerçevede Van Gölü Turizm İhtisas Bölgesi ilan edilmelidir.  

Turizm başlıklarımıza devam edecek olursak; Kış turizmi açısından kayda değer bir potansiyele sahibiz.  Abalı ve Çaldıran kayak tesislerine ek tesisler yapılarak, mevcut tesislerin kapasitesinin artırılması kentimizi kış turizmi açısından merkez haline getirecektir.

Ayrıca, İlimiz volkanik bir yapıya sahip olması nedeniyle birçok doğal değere sahiptir. Muradiye Şelalesi, Kani Spi Şelalesi, Travertenler, Peribacaları, sıcak su kaynakları ve Van Gölü sahilinde yer alan koylar bu değerler arasında yer almaktadır.

 Kentimiz bunca değere sahip olmasına karşın; bölgesel anlamda birçok sıkıntı ve olumsuzluğu da beraberinde yaşamaktadır. 100 Milyon TL’ yi aşkın bütçe ile 2019 yılında hizmete açılan Kapıköy Sınır Kapımız 24 saat esaslı çalışmamaktadır. Dolayısıyla insanlarda büyük beklentiler oluşturan bu kadar büyük bir yatırımın, turizm ve dış ticaret noktasında beklenen performansı sergileyememesi eleştirel anlamda bir karşılık bulmakta ve bir tartışmaya mahal vermektedir.  

Bununla birlikte İran İslam Cumhuriyeti ile olan ilişkilerin geliştirilmesi elzemdir. Biz sadece bu sınırda bekçi olarak anılmak istemiyoruz. Mevcut zenginliklerden faydalanmak istiyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın İran İslam Cumhuriyeti ile olan yakın temaslarının kıymetine binaen turizmde de etki yaratmasını bekliyoruz.

 Yine ABD başta olmak üzere Avrupa ülkelerinin sürekli olarak bölgemizdeki illeri güvenlik endişesi ile izole etmeleri kabul edilemez bir durumdur. Oysa ABD başta olmak üzere Avrupa’nın birçok ülkesinde hemen hemen her gün bir banka soygunu, bir okul baskını, cinnet haberi, gasp, bireysel silahlanma ve ırkçılık haberini medyadan takip etmekteyiz.

İlimizde bugüne kadar hiçbir yabancı, adli bir vaka ile karşılaşmamıştır. Bu İranlı içinde Avrupalı içinde ABDli içinde geçerlidir. İranlı turistlerin ilimizde yoğun olduğu dönemlerde ve otellerin 100 doluluk oranı nedeniyle konaklama sıkıntısı yaşamaları üzerine, Vanlılar kapılarını İranlı turistlere açarak evlerinde misafir etmişlerdir. Bu konu ulusal ve uluslararası medyada geniş yer bulmuştur.

Bu noktada şunu söyleyebiliriz gerek devletin yetkili mekanizmaları gerekse vatandaşlarımız açısında yabancıların korunması noktasında bir yetersizlik söz konusu değildir.

Avrupa ve ABD’nin bu yaklaşımları yersiz ve gerekçesizdir. Avrupa insanının burada ki doğal ve tarihi değerleri görmeye ihtiyacı vardır. Çünkü bu değerler tüm insanlığın ortak mirasıdır.  

Yerkürenin her noktasında yaşayan tüm insanların bölgemize ve kentimize gelmeye hakkı olduğunu ve onlarında bu mirasın sahibi olduklarını ifade ederek bu noktada herkesi kucaklamaya hazır olduğumuzu belirtmek isterim.

Kentimizin, Ülkemizdeki turizm kentleri sıralamasında ilk 5’te yer alacağına olan inancımla, saymış olduğum değerlere, tüm Ülke vatandaşlarının bu hassasiyete yaklaşması ve el birliği ile Van’ı bir turizm merkez haline getirmesi gerekmektedir. Bu çerçevede bu kent ve bu bölge turizmle anılmayı hak ediyor.”

 

İRAN’DAKİ OLANAKLAR

Şiraz Valisi Yardımcısı Mahmut Rezai de yaptığı kısa konuşmasında ülkesindeki yatırımlara değinerek, “Hepiniz kongreye hoş geldiniz. Biz Van bölgesine her türlü katkıyı sunmaya hazırız. Bölgede bulunan konumunuzdan dolayı uluslararası barış noktasında irtibatları daha sıklaştırmak gerekiyor. İki ülke arasında gerçekleşecek turizm diyalogu çok önemlidir. Yatırımcılar için elimizden gelen bütün çabayı gösteriyoruz. Yabancı yatırımcılar için devlet teşviklerimiz de ciddi bir boyut kazanmıştır. 6 milyon dolara yakın bir hastane yatırımımız söz konusu.” dedi. 

 

“KONGRE KÜLTÜR MERKEZİ OLMALI”

Van YYÜ Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Şevli, hali hazırdaki kongre merkezinin yetersizliğine değindi.

Van’a büyük bir kongre merkezinin yapılması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Şevli, şunları söyledi:

“Bugün iki etkinliği bir arada yapıyoruz. Ticaret Odası başkanımız Van’ın bütün turizm özelliklerini söyledi ama bir Van Balığı’mız var. Benden sonraki konuşmacılar da muhakkak bir şeyler bulacaktır. Van’ın turizm değerleri bu kadar fazladır çünkü. Fakat Van bu kadar turizm potansiyeline rağmen maalesef sosyo enonomik kalkınma olarak son 4’te. Tabi ki bizim üzerimize düşen Van’ın ekonomik seviyesin üst sıralara çıkarmak olmalıdır. Kişi başına düşen geliri ve istihdamı artırmak için projeler geliştirmek gerekir. Ayrıca biz üniversite olarak bir kongre merkezinin eksikliğini his ediyoruz. Milletvekilimize de sesleniyorum. Bizim üniversite olarak projemiz hazır. Büyük bir kongre kültür merkezine ihtiyacımız var.” 

 

FUARA ÖVGÜ

Fuara katılan eski Van Valisi, şimdiki Antalya Valisi Münir Karaloğlu, da şöyle konuştu:

“Zorlu yıllara rağmen, deprem dönemine rağmen bugün bu fuarın 10.'su yapılıyorsa bunun arkasında büyük bir başarı var. Antalya, Türkiye'nin ve dünyanın en önemli turizm destinasyonlarından birisi. Biz Antalya'yı tarif ederken, 'Antalya, Türkiye'nin dünyaya açılan penceresidir' diye tarif ederiz. Ve Van'ı tarif ederken de 'Van, Türkiye'nin Doğu kapısıdır, ama Türkiye'nin dışındaki ülkeler için de en batıdaki kapıdır, mesela İran için Van, Batı'ya açılan kapıdır' deriz. Serhat şehrimiz Van çok büyük turizm ve ticaret potansiyeli olan önemli bir merkezdir. Van aynı zamanda kaldıraç görevi gören bir ildir. Van'a yapılacak olan her bir yatırım, yapılacak olan her bir doğru iş, çevresindeki en az 5 – 6 ilin de hayatını doğrudan etkileyecek işler olur. Bu nedenle Van'ı anlatırken, Van bir merkezdir, bir kaldıraç ildir, Van'ı kalkındırdığınızda çevresindeki bütün illeri de kalkındırmış olursunuz diye tarif ederdik. Ve bizim dönemimizde kullandığımız bir cümle vardı Van için, 'Van güzel' derdik, şimdi kullanılıyor mu bilmiyorum ama ona Yusuf Konak da bir ekleme yaparak 'Van güzel, kahvaltı Van'da güzel' dedi. Van gerçekten güzel bir şehir, Van insanı güzel insanlar. Bugün Antalya olarak hem bizim tecrübelerimizi size aktarmak, hem de sizin tecrübelerinizden istifade etmek için buradayız. Van'ın ışığına ışık katmak için buradayız. İnşallah iki şehrin işbirliğinin önümüzdeki dönemlerde çok güzel bir sinerji oluşturacağına inanıyorum. Biz Antalya olarak İran pazarından daha çok pay istiyoruz. Antalya'nın İran pazarından daha çok pay almasının en önemli ayaklarından bir tanesi Van'dır. Antalya'ya gelen birçok İranlı turist önce Van'a gelir, sonra iç hatla uçarak Antalya'ya gelir. Bizim iki ilin arasında oluşacak turizm işbirliğinin hem Van'a hem Antalya'ya çok şey katacağının bilinciyle bugün buradayız. İnşallah bu iş birliğini daha çok arttıralım. Antalya'ya gelen Batılı turisti de biz de getirip Van'ı da gezdirelim. Az önce saymakla bitiremediğimiz tarihi değerlerini, kültürel değerlerini, doğal güzelliklerini, güzel insanlarını bütün dünyaya inşallah el birliği ile tanıtalım Van'ın. Ben tekrardan bugün burada olduğumuz için çok mutlu olduğumuzu belirtmek istiyorum. Bize çok güzel ev sahipliği yapan Van Valimize, Ticaret ve Sanayi Odası Başkanımıza ve Antalya'dan bizimle beraber gelen herkese çok teşekkür ediyorum.”

 

“KAPIKÖY TRANSİT GEÇİŞE AÇILMALIDIR”

Vali Mehmet Emin Bilmez de, katılımcılara hoş geldiniz dedikten sonra yaptığı konuşmada, ağırlıklı olarak sınır kapısına dikkat çekti.

Bilmez, konuşmasında şunları dile getirdi:  “Van, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bir kent. Van'ın en güzel taraflarından biri de her medeniyetin izlerini bağrında taşıyarak bu günlere kadar getirmiş nadir kentlerden birisidir. Onun için Van'daki bütün değerlere, doğal değerlere, tarihi değerlere, bütün güzelliklere sahip çıkmamız lazım. 20 yıl önce de bu kentte görev yaptım; o zamanlar Van gerçekten dünyaya örnek olabilecek bir hoşgörü kentiydi, ama maalesef bu özelliğini büyük oranda kaybettiğine de tanıklık ediyorum, buna ilişkin üzüntülerimi de her ortamda dile getiriyorum. O eski hoşgörü kültürünü, değişik yaşam kültürünü benimsemiş insanların, kardeşçe bir arada yaşayabildiği nadir kentlerimizden biriydi, ona tekrar sahip çıkmamız lazım. Dost, komşu İran İslam Cumhuriyeti ile hem sosyal, hem ekonomik alanda her türlü ilişkimizi geliştirmek istiyoruz. Onun için de Kapıköp Gümrük Kapısını da modernize ettik, yolumuzu duble hale getirdik ve komşu İran'dan da Razi Gümrük Kapısınıı ve Hoy yolunu da inşallah biran önce bitirmelerini talep ediyoruz. Bizim kapımız modern kapı oldu, Razi tarafının da inşaatı hızlı bir şekilde devam ediyor inşallah bu sene biter. Ama bizim saatimizle 15.30'da kapanan İran tarafındaki kapının, kapanma saatinin uzatılmasını İran'dan beklediğimizi buradan dile getirmek istiyorum. Yine İran'dan başka bir beklentimiz de; Kapıköy – Razi gümrük kapısının mutlaka transit geçişe açılması gerekmektedir. Bu da iki ülkenin ilişkilerinin gelişmesine büyük katkı sunacaktır. Bir talebim de Van halkından, Van esnafından olacak. Van son dönemde ciddi bir turizm çekim merkezi oldu. Türkiye'deki durgunluğun aksine, bizim geçen yıla oranla ciddi bir ticari hareketliliğimiz var. İlimize gelen turistlerin inançları, yaşam tarzları ne olursa olsun biz gelen turisti olduğu gibi kabul etmek durumundayız, onların beklentilerine göre hizmet sunmak zorundayız ve bunların bizim misafirimiz olduğunu bilerek hareket etmek durumundayız. Van'da her hangi bir taşımacının, her hangi bir otelcinin yapacağı hatanın, onun şahsına değil, ilimize ülkemize mal edileceğinin bilinmesini istiyorum. Geçtiğimiz yıla göre şikayetler azaldı ama hala ciddi anlamda şikayetler alıyoruz. Bu anlamda duyarlılık bekliyoruz. Fuarımızın 10.'su düzenleniyor. Bu fuar ve kongre merkezimizin yapımını başlatan Valimiz, bugün 10. fuarın açılışı için aramızda. Bu fuarlar ve kongre merkezi için emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Bu merkezin ayakta durması için çabalayan Süleyman Güler beyi de tebrik ediyorum. Şu anki beklentimiz bu fuar merkezimizin 12 ay boyunca faal olarak çalışması. Az önce hocamız tarafından TÜİK verilerine göre kentimizin durumunun çok iyi durumda olmadığına vurgu yapıldı. Doğrudur TÜİK rakamları öyle ama bir süre önce banka sektöründen brifing aldım, şuanda sadece Van'daki bankalarda 6.5 milyar lira para yatmaktadır, kasada olanlar hariç. Durumumuz kötü değil, inşallah daha da iyiye doğru gider. Fuar ve kongrenin düzenlenmesinde emeği geçenlere, açılışa katılan dost ve misafirlerimize şükranlarımı sunuyorum.”

Yapılan konuşmaların ardından kurdele kesildi ve stantlar ziyaret edildi.

Fuar, 29 Eylül’e kadar açık olacak.

Haber: Prestij Gazetesi / Adil HARMANCI 

Tasarım: Şehrivan