Artık elektronik haber sayfası açmak çok daha basit
ve kolay. Üstelik çok da ucuz. Son yıllarda ilimiz adına açılan bir sürü
elektronik haber sayfası var. Çoğu kalitesiz olmakla beraber özgün haberciliğe
gölge de düşürmüşlerdir.
Elektronik
haber sayfalarının amacı
Haber sayfalarının amacı şüphesiz hitap ettikleri
kitleye yorumlarından bağımsız özgün haberler sunmaktır. Ancak günümüzde bu
amaç yerini paraya bırakmıştır. Birçok haber sayfası reklâmlar içerisinde
yüzmektedir. Bir video izlemek için bile reklâmı izlemek zorunda kalıyorsunuz.
Haberi okumak için defalarca iç bağlantılara tıklamak zorunda kalıyorsunuz. Bir
takipçi için reklâm kalın bir duvar gibidir. Bu duvarın olmadığı ya da çok az
olduğu haber sayfalarını takip etmek ister.
Elektronik
haber sayfasının yer sağlayıcısı
Haber sayfasının kesintisiz yayında kalması, trafik
sorunu yaşamaması ve sunucusuna yükleyeceği resim ve videolar için yeteri veri
alanına da sahip olması gibi hususlar şarttır. Ayrıca yer sağlayıcı firmanın YS
Belgesi'ne sahip olması da kalitenin öncülerindendir. Alt yapısı bile
bilinmeyen bir şahıstan ya da firmadan alan hizmeti (hosting) alırsanız zamanla
en basit hatada bile haber sayfanız kapalı kalabilir ve güncel takipçilerinizi
kaybedebilirsiniz. Demek ki haber sayfaları için alt yapı dediğimiz yer
sağlayıcı firma önem taşımaktadır.
Alan
adı bitiş süreci
Haber sayfalarına ait sayfa adresinin belli bir
bitiş süresi vardır. Bu süreyi takip edip, bitimine en az bir ay kala süresi en
az 1 yıl uzatılmalıdır. Hatta haber sayfası uzun vadeli bir plan içerisindeyse
ve nefesler yettikçe haber yapacaklarsa haber sayfalarının alan adını 10 yıl da
uzatabilirler. Ki bu durumda avantajlı olurlar. Eğer alan adı süresini bitiş
tarihinden sonra uzatacaklarsa bir noktayı unutmamaları gerekir. Süresi biten
alan adı yayından çıkar. Hangi haber sayfası yayınına ara verilmesini ister ki?
Yazılım
ve tasarım
Haber sayfasının dış duvarı yani tasarımı çok
önemlidir. Bazı haber sayfaları tasarım önemli değil dese de ziyaretçi bunu
aksine tasarımı beğendiği için sürekli takipçi hâline gelebilir. O yüzden
tasarımda kullanılan renkler, haberlerin görünürlüğü ve diğer tüm parçalar
(modüller) düzenli yerleştirilmelidir. En basitinden renkler çok iyi
seçilmelidir. Gözü yoran renkler takipçilerin sayfadaki aktiflik sürelerini
azaltırken zamanla sayfa arama motorlarındaki popülerlik durumunu da
kaybedecektir. Yazılımsa pek önemli değildir. Arama motoru optimizasyonuna
uygun kodlanmış bir yazılımla ya da hazır yazılımları geliştirerek de haber
sayfası yapabiliriz. Ancak yazılım önemli değil dediysek de güvenlik açıkları
da olsun demedik. Elbette bir haber sayfasında güvenlik açığı olmamalıdır.
Tarayıcılar
bilinmiyor
Bizim insanlarımız interneti Google'den ibaret
biliyor. İnternete girmek için kullandıkları tarayıcıların bile farkında
değiller. Ülkemizde daha çok İnternet Explorer, Mozilla Firefox ve Google
Chrome gibi tarayıcılar kullanılmaktadır. Haber sayfaları da bunu göz önünde
bulundurmalıdırlar. Yani Internet Explorer'da sayfa nasıl açılıyorsa diğer
tarayıcılarda da öyle açılmalıdır. Birinde sayfa yamuk çıkıyorsa, birinde sayfa
bozuk çıkıyorsa sorunlar ortaya çıkacaktır. Bu sayfanın ziyaretçi kitlesini
etkiler. Ülkemizde herkes aynı tarayıcıyı kullanmıyor. Hatta Opera kullananlar
bile var. Bunlardan biri benim. O yüzden haber sayfaları bu detaya çok dikkat
etmeliler.
Arama
motoru optimizasyonu ve güncellik
Arama motoru optimizasyonu haber sayfaları için
güncelliği duyurmak anlamına gelir. Ülkemizde en çok bilinen ve en çok
kullanılan Google arama motorunda hedef kitleye anahtar kelimeler yardımı ile
haberleri sunmak başlı başına bir ustalıktır. Haber sayfasına haber
eklenildiğinde haber başlığı ile arama motorunda arama yapıldığında haber hemen
çıkıyor ve üst sıralarda yer alıyorsa bu o sayfanın güncelliğini kısa sürede
duyurduğunun göstergesidir. İnternet diliyle anlık index diyebiliriz. Haber
sayfalarının kısa sürede index sayısını arama motorlarına bildiren servislerden
biri dmoz.org dizin sayfasıdır. (dmoz.org dünyaca bilinen bir dizin olduğundan
ismini vermede sakınca görmedim. Bu dizinin reklâmını yaptığımı lütfen
düşünmeyiniz; çünkü bu dizin sayfasının reklâma ihtiyacı yoktur.) Hemen şimdi
elektronik sayfamızın kayıtlı olup olmadığına bakalım.
Tasarım
ve arama motoru optimizasyonu
Tasarım arama motoru optimizasyonu üzerinde yan etki
yapar. Arama motorlarının amacı bilgiyi sentezlemektir. Kesinlikle hiçbir arama
motoru tasarıma hayran kalmaz. Aksine tasarımı çok iyi bazı haber sayfalarının
arama motorlarında yer almadığı da bir diğer gerçektir. Sayfa adı neydi, sayfanın
hangi bölümünden ne tür bir bilgi verildi, bu bilgi diğer sayfalarda ne şekilde
verilmiş gibi sorular tasarımın önemsiz olduğunu açıklamaktadır. Demek ki
tasarım sadece ziyaretçiler açısından önemlidir.
Bağlantılar
çok önemlidir!
Haber sayfasının bağlantıları haber başlığını
içermelidir. Yalnız hiçbir zaman bağlantılarda Türkçe özel karakterler (ğ, ü-Ü,
ş-Ş, ı-İ, ç-Ç, ö-Ö) kullanmamalı ve kelimeler arasına kısa çizgi yani tire (-)
kullanmalıyız. Böylece arama motorlarında ulaşılabilirliği artırmış oluruz.
Diyelim ki, Hayatlar Depremin Altında Kaldı adlı bir haber eklenecek. Bu
haberin adresi alan_adı/varsa kategori
dizini/hayatlar-depremin-altinda-kaldi.html şeklinde olur. Yalnız haber
sayfalarında veri girişi kişisel sayfalara göre oranla çok fazladır. Yani
Hayatlar Depremin Altında Kaldı adlı başka veri girişleri yapılmış olabilir. O
yüzden bağlantımıza ek olarak haber numarası eklemeliyiz. Ki çok gelişmiş haber
sayfalarının yazılımları bunu otomatik olarak yapmaktadır.
Sayfa içerisindeki dış bağlantıları kesinlikle yeni
bir pencerede açılmalıdır. Tıklanan dış bağlantı sayfanın kendi takip sayfası
olsa bile bağlantısı yeni bir pencerede açılmalıdır. Aynı pencerede açıldığında
hadi benden bu kadar mantığı ortaya çıkacaktır.
Kırık
bağlantılar
Haber sayfalarını detaylı inceliyor musunuz? Sayfada
verilen tüm bölümler çalışıyor mu acaba? Künye bölümüne tıklayınca gerçekten
olması gereken sayfa açılıyor mu? Sağda, solda, manşette ve diğer yerlerinde
verilen resimler gerçekten görünür hâlde mi? Bunlar çok önemli. Gereksiz
detaylar gibi dursa da bunların eksilerini arama sonuçlarında göreceğiz.
Sayfadaki bir resmin yerine çarpı işaretinin olması çok acı bir durumdur. Bir
editör bunu hiç mi dikkate alıp düzeltmez? Bunu düzeltmek çok mu zor?
Hata
sayfaları
Hata sayfaları teknik bir konu olduğundan haber
sayfası editörlerine anlayış gösteriyorum. Ancak bir hata sayfası olduğu hâlde
de bunlar teknik kişiye iletilmiyorsa editöre de, genel yayın yönetmenine de ve
diğer yetkililere de kızmak lazım. Düşünebiliyor musunuz, bir haber sayfasının
çeşitli yerlerinde hatalar, görünen kodlar, sayfa bulunamadı türünden
saçmalıklar... Tüm bunlar o sayfanın bütünlüğüne gölge düşürür. Ben bir sayfaya
girdiğim zaman ilk olarak sayfanın alt kısmına bakarım. Elektronik sayfa yapımcıları
genelde kendi isimlerini ya da şirket isimlerini sayfanın en altına bağlantı
vererek yazarlar. Bu haktır ve telif hakları açısından da olması gerekendir.
Ancak sayfanın alt kısmı çöplük gibiyse ne olacak? Bir tarafta görünen kodlar,
404 hata sayfası, gereksiz bağlantılar...
Durum
çubuğuna bakınız!
Bir elektronik sayfasına girdiğiniz zaman ekrandaki
pencerenin alt kısmındaki durum çubuğuna bakınız. Sol alt köşede sarı işaretli
bir uyarı işareti varsa, biliniz ki sayfada ciddi olmasa da sorunlar vardır. Bu
da javascript hataları olduğu gibi css, meta gibi hatalar da olabilmekte. Bu
hatalar ziyaretçiyi korkutabilir. "Aman Allahım yoksa bu sayfada virüs mü
var?" düşüncesine sebep olabilir. O yüzden böylesi hataları düzelmekte
fayda vardır.
Api
(Application - Uygulama) ve Entegrasyon
Api İngilizcedeki Application kelimesinin
kısaltılmış hâlidir. Türkçesi de uygulamadır. Günümüzde birçok sayfa api
tabanlıdır. Api sistemler kullanışlı olmakla beraber entegre etmede kolaylıklar
sağlar. Haber sayfaları da genelde hava durumu, yol durumu, namaz vakitleri
gibi ek özellikleri sayfalarına entegre ederler. Ancak çoğu zaman bilginin
merkezinde sorunlar çıkabilmektedir. Bu sorunlarla beraber entegre kullanılan
sayfada zamanla çeşit çeşit hatalar verebilmektedir. Bunun önüne geçmek için
entegre ile bilginin çekildiği merkez sayfadan sık sık güncel kodları almak
lazım.
Yazı
tipleri (Fontlar)
Yazı tipleri de önemlidir. Tüm yazılarda kullanılan
yazı tipleri sayfanın bütünlüğünü sağlamalıdır. A haberinde kullanılan yazı
tipi ile B haberinde kullanılan yazı tipi ve rengi aynı olmalıdır. Özel
haberler, yazarların bazı yazıları, çok önemli detaylar, son dakika ile eksik
haberler elbette renkli ve farklı yazı tipleri ile yayınlanabilir. Ancak
kullanılan yazı tipinin tüm bilgisayarlarda var mı yok mu sorusuna cevap
vermesi gerekiyor. Şuanda ülkemizde çoğunlukla Microsoft firmasına ait Windows
işletim sistemi kullanılmaktadır. Ve daha çok bu işletim sisteminin XP, Vista
ve Windows 7 sürümleri kullanılmaktadır. Örneğin Windows 7'de Calibri yazı tipi
varken, Windows XP'de ise yoktur. Siz gidip haberi Calibri yazı tipi ile
yayınlarsanız Windows XP kullanan kullanıcılar haberi çok çirkin bir şekilde
görecektir. Demek ki yazı tipleri konusunda da ön bilgimizin olması bize artı
bir puan kazandırabilir.
Gereksiz
parçalar (Bölümler - Modüller)
Haber sayfalarının en fazla alacağı modül sayısı
belli değilse bile sayfanın yüksekliği bellidir. Bunların biliniyor olduğu
hâlde gereksiz hiçbir detaya yer verilmemelidir. Mesela sayfanın bir köşesinde
dedikodu yaparcasına dizilerin fragmanı ya da özetleri türünden saçmalıklara
yer vermemek lazım. Eğer ilgili bu haber ve ilgili bu diziler o haber
sayfasının kendi resmi kanalına aitse işte o zaman yer verilebilir.
Haber sayfalarında namaz vakitleri, ziyaretçi
defteri, özel haberler, ilanlar modülü, kurum & firma tanıtım modülü, ana
manşet bölümü, üst manşet bölümü, sürmanşet bölümü, yazarlar modülü, gelişmiş
editör modülü, yeterli sayıda kategori, son dakika bölümleri, anket modülü,
döviz modülü, en çok okunan - en çok yorumlanan haberler, video - fotoğraf
galerisi modülleri, hava durumu modülü, reklâm modülü, üyelik modülü, yorum
modülü, arşiv bölümü, gazete manşetleri modülü gibi gerekli görülenlere yer
verilebilir. Hatta hepsine de yer verilebilir. Bu tamamen hitap edilen bölge ve
takipçilerin zihniyetleriyle alakalıdır.
Künye
Haber sayfaları için vazgeçilmez bir bölümdür. Bir
sayfada künye yoksa o sayfanın arkasında ses de yoktur demektir. Biraz daha
somutlaştırırsak korkak profili vermiştir diyebiliriz. Künye bölümünde haber
sayfasının sahibi, genel yayın yönetmeni, editörler ve varsa diğer görevlilerin
ismine yer verilmelidir. Ek olarak yer sağlayıcısı firma isim ve irtibat
numaralarına da verilmelidir. Çoğu haber sayfasında künye bölümü olduğu hâlde
ya bu bölüm çalışmamakta ya da bilgi eklenmemiş durumdadır. Demek ki haber
sayfasında künye yoksa o sayfaya güvenmeyeceğiz.
İletişim
Şüphesiz bu bölüm haber sayfalarında olduğu kadar
tüm sayfalarda da yer alan bir bölümdür. Çoğu haber sayfası bu bölüme sadece
form bırakmakla yetinirler. Ancak bu yeterli değildir. Bir işi ciddi bir
şekilde korkmadan yapıyorsak hedef kitlemizin de bizimle irtibat kurabileceğini
biliyorsak, ulaşılır olmalıyız. Yani iletişim bölümünde mutlaka elektronik posta
adresi ve telefon numarası bırakmalıyız. Her zaman elektronik postalara bakma
durumumuz olmayabilir, ama her zaman telefona bakma durumumuz elektronik posta
adresine göre daha fazla olacaktır. Haber sayfasına ait büro, ofis gibi varsa
bunların da adreslerine yer verilebilir. Demek ki bir haber sayfasının iletişim
bölümü yetersizse ulaşılmak istemiyordur diyebiliriz.
Tutarsız
haber
Birçok haber sayfasının konusu tutarsız haber
yapmaktır. Mantıklı olarak baktığımızda tutarsızlığın hayatımızda olmaması gerektiğini
düşünsek de artık ne yazık ki hayatımızda. Bir haber sayfasının tutarsız haber
yapıp yapmadığını anlamak için iyi bir dinleyici ve okuyucu olmanız gerekiyor.
Deprem sürecinde neredeyse haber sayfalarının çoğu gözetimim altındaydı. An be
an onları takip ediyordum. İnanın verilen haberlerdeki tutarsızlıkları
saymaktan bıkar oldum. Deprem oluyor, sayfanın birisi hemen Kurubaş üssü diye
haber yapıyor. Öte yandan Kandilli resmi sayfasına baktığımızda deprem üssünün
Kevenli olduğu yazılmakta. Aynı şekilde deprem şiddetini vermede de
tutarsızlıklar yaşandı. Peki, başka tutarsızlıklar yaşandı mı?
Haber sayfaları bazen ajanslardan haberi alıp
sunarken çok ciddi hatalar yapmaktalar. Haberde diyor ki devlet tüm Vanlıları
işe alacak. Peki, gerçekten alacak mı? Haber sayfası bunu ne derece
araştırıyor? Bundan ne kadar emin oluyor? Aynı şekilde devlet Vanlı öğrencileri
başka şehirlere gönderiyor derken gerçekten gönderiyor mu? Ben şahsen
gönderildiğine eminim; ama herkesi değil, ilköğretim ve lise öğrencilerini
gönderiyorlar. İşte böylesi konularda haber yaparken dikkatli başlıklı seçmek
lazım. Sırf ilgi çekmek için ziyaretçiyi kandırırsanız bir daha ziyaret
edilmezsiniz. Bakın başka bir örnek daha vereceğim. Dediler ki Vanlılara bileti
de devlet kesiyor. Öyle midir peki? Nüfus cüzdanında Van ve Erciş yazmayanlara
gerçekten bilet çeki verildi mi? Edremit, Çatak, Gevaş... Hangisine çek
verildi? Peki, yeşil kartı olmadan çek alınabildi mi? Alınmadı! Haber sayfaları
için bu detaylar beni ilgilendirmez kuralı olsa gerek. Tabi ilgilendirmez.
Onlar halkı yanıltıyor ya, onlar görevlerini yaptıklarına inanıyor ya haber
tutarsız olsa ne yazar. Ne mi yazar? İşte gün gelir ben böyle yazarım sizleri.
Doğru
haber
Doğru haber ile tutarlı haber yapmak arasında pek
fark yoktur. Tek fark kaynaktır. Çoğu haber tutarlı olduğu hâlde kaynak
gösterilmediğinden haberden emin olmak güçleşir. O hâlde haber sayfaları için
doğru haberin sağlayıcısı kaynaktır diyebiliriz.
Kes!
Kopyala! Yapıştır!
Haber sayfalarının neredeyse çoğunda kopyala-yapıştır
yöntemi kullanılır. Yani başka sayfadan ya da ajanstan aldığı haberi aynen
ziyaretçiye sunmak. Hani eğer ilk haberi kesme ihtimali varsa bunu yapması çok
doğru olurdu. Ama kesilmediğine göre o haberi başkası da aynen kullanıyor
demektir. Bu da özgünlüğe ters bir unsur değil midir? Bir haber sayfası ben
özgünüm diyorsa kopyala yapıştır yerine kes-yapıştır ya da kopyala ama haberi
değiştir mantığından yola çıkmalıdır. En basitinden haber başlığı ve haberin
cümleleri değiştirilebilir.
Saçma
sapan haberlere yer verme
Birazdan vereceğim örnek kişisel bir görüş gibi
görünse de bizim için hayırlı olanıdır ve elbette hayırlı olandan yana
olacağız. Haber sayfalarının magazin gibi saçmalıklara yer vermesi eksi bir
puan olur ki sayfa zamanla erotikleşir. Hatta dinle alâkalı bir haber okurken
sol tarafta da X ünlüsü Y ünlüsünü öptü türünden saçma başlıklar karşınıza
çıkabilir. Keşke bu ünlüler alfabemizin harfleri olsaydı da değer kılınır
görseydim.
Güncel
ve hızlı editör
Haber sayfalarının mürekkebi editörlerdir. Editör
sayfaya haber girişi yapmakla beraber yazım ve imla gibi hususları da kontrol
etmektedir. Bunun dışında yazının ya da haberin ne derece uygun olup olmadığı
da editörler tarafından saptanır. Ancak ne yazık ki Van ilimizin haber
sayfalarında editörler çoğu zaman yetersiz kalmaktalar. Hatta çoğu haber
sayfasında yazım ve imla hatalarının düzeltilmediğini rahatlıkla görmek
mümkündür. Bunun dışında editörün güncel olması da önemlidir. Editör
güncelliğini hıza benzetebiliriz. Bir olay gerçekleştiğinde bu olayı en kısa
sürede haber sayfasına eklemek lazım. Bu takipçilerin ilgisini artıracaktır.
Bir haber sayfasını bir editör tek başına yürütemez.
Muhakkak birden fazla editör olmalıdır. Birisi gece görev alırken, diğeri de
gündüz saatlerinde görev alabilir. Bu şekilde olması durumunda haber sayfası 24
saat boyunca güncel olduğunu olası bir olayda ya da haber için hazır vaziyette
olduğunu gösterecektir. Ve zamanla takipçi sayısı da artacaktır.
Editörler koordineli olmalılar ve sayfanın
yönetiminden, yazarlarından varsa sistem yöneticisinden an be an haberdar
olmalıdırlar. Ek olarak haber girişinin yapıldığı mekân deprem, sel, fırtına
gibi doğal afet anlarında zarar görebilir. Bu durumda da editörler için yedek
bilgisayarlar ya da yedek mekânlar düşünülebilir. Bir haber sayfası kitlesine
geniş bir pencereden bakmak zorundadır.
Bir editör düşünün. Sayfaya haber ekliyor ama haber
başlığını unutuyor. Haberi ekledikten sonra zahmet edip haberi kontrol etse
başlığı unuttuğunu fark edecektir. Ancak bunlar yapılmıyor. Bizler yazıyoruz
ama yazdıklarımızı okumuyoruz. Okumak istemiyoruz. Okumaktan korkuyoruz. Netice
olarak ortaya yazım ve imla gibi çeşit çeşit hatalar çıkmakta. Ama sonradan
uyarırsanız da düzeltmemekteler. Bu çok acı bir durumdur.
Eklenme
tarihi, saati ve son güncelleme
Düşünün bir haber sayfasına girdiniz. Haberi
okudunuz ama haberde ya da köşe yazısında eklenme tarihi ve saati yok. O zaman
inanın ne yazıdan ne da haberden hiçbir şey anlamamış olursunuz. O yüzden haber
sayfaları bu konuya da önem vermeliler. Özellikle de devamı var ya da detaylar
gelecek şeklindeki haberlere ek olarak son güncelleme tarihi ve saati de
eklenmelidir.
Haber
manşetleri
Şüphesiz ki manşetlerde kullanacağımız görseller
için Adobe Photoshop gibi bir yazılımdan yararlanmıyor değiliz. Bir manşette
kullanılacak resim üzerinde gereksiz oynamalar ve gürültülü bir resim elde edip
ilgi çekilmesini sağlamamalıyız. Çünkü ziyaretçinin bu resmi çok detaylı
incelemesine olanak yoktur. Bu yüzden manşet resimleri sade ve sayfa renklerine
uygun renklerden oluşturmalıyız.
Halkın
sesi olabilme
Haber sayfalarında halkın sesi köşe yazarlarıdır.
Başka bir deyişle bir köşede yer edinmiş, okunmayı bekleyen değerli yazılar...
Köşe yazarları çoğu zaman kişisel, çoğu zaman güncel, çoğu zaman da hiç
umulmadık bir konu hakkında yazılar yazabilirler. Örneğin Van depreminde
yazarların deprem konulu yazılara yer vermesi gündeme ne kadar çok yakın
olduklarını gösterirken öte yandan insanlar deprem konulu yazıları okurken
şimdi bunun sırası mıydı türünden yazılar da çoğu zaman yazarlar tarafından
kaleme alınabilir. Bu da şüphesiz moral düzeylerimizi artırmada ve hayatın
devam ediyor bilincini kazanmamızda yararlı olan bir durumdur. Köşe yazarları
genelde haber sayfasından bağımsızdırlar. Ancak bağımsız olmaları haber
sayfasının misyon ve vizyonuna uymayacakları anlamına gelmez. Aynı şekilde
haber sayfasının sahibi ya da görevlileri köşe yazarlığı da yapabilirler.
Köşe yazarları sadece makale, deneme, röportaj
türünden yazılar yazmazlar. Bazen karmakarışık bir yazı bazen de şiir
yazabilirler. Çoğu zaman okurlar yazarlara kızmaktalar ya da X Haber, Y Haber
yazarına karşı tavırlar alabiliyorlar. Bunlar hoş bir durum değildir. Kalemine
güvenerek yazmaya cesaret etmiş bir bireyi yazılarından ya da düşüncelerinden
ötürü karalama hakkımız yoktur. Yazarın ele aldığı konu zorumuza gidiyor da
olabilir. Aynı şekilde çıkarlarımıza ters bir yazı da olabilir. Bu tür
durumlarda savaş ilanı vermek haber sayfalarına yakışık bir durum olmayacaktır.
Ayrıca haber sayfalarının kendilerine özgü köşe yazarları başka sayfalarda
yazılarını yayınlamamaya dikkat etmelidirler.
Ya
tutarsa...
Şans oyunlarına meraklı mısınız? Kazı kazan, loto...
Son yıllarda haber sayfaları da şans oyunlarına merak saldılar. Ama onların tek
bir oyunu var; ya haber tutarsa. Bir haberin tutup tutmaması çok mu önemli?
Haber tutturuyorsunuz; doğru haber de yapıyorsunuz peki sonra? Zaten bir haber
sayfası doğru haber yapmak zorunda değil midir? Bunu unutup emin olmadığınız
konularda haber yapıp ya tutarsa demelerle neyi amaçlıyorsunuz?
Sosyal
ağlarda güncellik
Haber sayfaları ek olarak sosyal ağlar üzerinden
sayfasındaki haber bağlantıları ekleyip takipçilerine iletiyorsa artı puan
kazanacaktır. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bazı teknik ve özel kurallar
var. Teknik kurallar içine bilgi başlıkları (meta tagları); haber başlığı,
haber açıklaması, habere ait anahtar kelimeleri gibi detaylar girmektedir. Özel
kurallarda ise haber bağlantısının doğruluğu ve güncelliği girmektedir.
Takipçisi olduğum birçok haber sayfası bu detaylara önem vermekteler; ancak
ilgiye baktığımızda yetersiz olduklarını görüyorum. Bunun da nedeni takipçi
kitlesinin sesini duymamak olsa gerek. Aslında ses duyuluyor ama cevap vermek
zahmetine girilmiyor. Bu detay herkes için önemlidir. Eğer haberi insanlar için
yapıyorsanız, o insanları dinlemek, sorularına cevap vermek zorundasınız. Aksi
durumlarda hitap ettiğiniz kitle zamanla azalacaktır.
Haber sayfanıza haber eklenir eklenmez sayfanızın
olduğu sosyal ağlara da haberi hemen ekleme durumunuz oluyor mu?
Sosyal ağlara haber adresi ekledikten sonra acaba
tıklayınca habere gidiyor mu diye kontrol ediliyor mudur? Eminim, kontrol
edilmiyordur.
Halkımızın çoğu sosyal ağlara telefonları üzerinden
bağlanmaktalar. Sosyal ağların telefon işletim sistemlerine uygun bir şekilde
hizmet veriyor olması da bir avantaj olmalı. Bunun yanı sıra haber sayfalarının
çoğunda bu özellik yoktur. Bu durumda o kitleyi de baza alıp sosyal ağlarda
haber detaylarına yer verilebilir. Çünkü herkesin bilgisayarı yok. Herkesin
haberi bilgisayardan takip etme imkânı da yok. O yüzden biraz geniş pencereden
bakıp neler yapılabilir diye düşünmeli. Az önce dediğim gibi sosyal ağlarda
haber detayları verilebilir. Peki, başka ne yapılabilir?
Abartılı
reklâm
Haber sayfaları için maddi gelir reklâmlardır. Hele
bir de herhangi bir ajansa aboneyse sayfasının reklâmlara boğmak ister.
Özellikle flash yani soyadı .swf olan dosyalardan yararlanır. İşte bunu kesinle
önermiyorum. Çünkü flash dosyaları çoğu zaman sayfanın daha çok geç
yüklenmesine sebebiyet verebiliyor. Bunun dışında kişi habere tıklar tıklamaz
reklâmsız bir sayfa ister karşısında. Haberin her satırı ya da her paragrafı
arasında bir reklâm bırakılmışsa bu sayfanın ne kadar çok amatör ve bencil
olduğunu gösterecektir. Bu yüzden reklâmları mümkünse haber içeriğinden uzak ve
fazla göze değmeyecek şekilde yerleştirmek daha doğru olacaktır. Birçok haber
sayfası sırf bu yüzden sayfalarını sola ya da sağa doğru yaslayarak yanda kalan
boş alanı reklâm alanı için değerlendirirler.
Bir video izlerken bile girişte reklâm geliyorsa ve
bazı haberlere tıklayınca "X saniye sonra yönlendirileceksiniz"
türünden reklâmlar geliyorsa, ziyaretçi kesinlikle yorulacaktır. Yorulan
ziyaretçi belki de bir daha sayfanıza girmeyecektir.
Reklâmdan
haberdar olabilme
Bir haber sayfası düşünelim. Bu haber sayfası
yayınladığı reklâmı her gün denetliyor mu? Söz konusu bağlantının her gün aynı
sayfayı açtığından emin midir? Peki, bağlantı adresinde virüs varsa ne olacak?
Arama motorları farkına varıp haber sayfasını kara listeye almaz mı? Hadi, bunu
da geçelim? Peki, ya bağlantı adresinde yasa dışı bir fikir varsa ne olacak?
Tabi bunlar bizi ilgilendirmez diyoruz ama gerçekte öyle değildir. Sanal
ortamdaki gerilimin gücü tahmin edilemeyecek kadar büyüktür. Hal böyle iken
adım atarken geniş bir pencereden bakıp her ihtimali göz önünde bulundurmak
şarttır. Aynı şekilde son yılların favori reklâm kuşağı Google Amca ne derece
güzel reklâmlar verebilir ki? Google Amca bir yana kötü reklâmların sağlayıcıları
yine ülkemiz vatandaşlarıdır.
Reklâmda "5 liraya elektronik sayfa"
yazısını görüp tıklarsınız ama karşınıza çıkan sayfada elektronik sayfayla
alakalı tek kelime bulamazsınız. Ortada çok derin bir tutarsızlık ve
ziyaretçiyi kandırma ayakları dolaşır.
Değerli haber sayfaları sistem yöneticileri ve
editörleri sayfanızdaki reklâmlardan haberdar mısınız? Her gün o reklâmları
denetliyor musunuz?
Sakın
F5'e basma!
Bir haberi okuduğunuzda ya da bir video
izlediğinizde sizin kontrolünüz dışında sayfanın yenilenmesi ve videonun başa
sarılması tam anlamıyla bir çile olmalı. Sayfa yenilenmesinde amaç sayfanın
tıklanma sayısını artırmaktır genelde. Bu da hoş bir davranış değil gibi. Kişi
eğer tıklama sayım artsın diye bunu yapmakla yetinirse aslında sadece kendini
kandırır. Çünkü takipçi için haberin okunma sayısı ya da tıklanma sayısı önemli
bir husus değildir. Öte yandan sayfa yenilenmeleri çok yararlıdır. Bir haber
düşünün, o haber eksik ya da yanlış eklenmiş olabilir. Ama farkına varan editör
düzeltmesini yaptıktan sonra sayfa yenilenmezse kişi ilk hâliyle haberi
okuyacaktır. Bu da yanlış anlaşılmalara ya da takipçi kaybına neden olabilir. O
zaman sayfa yenilenmelerini her sayfada yapmamak lazım. İşte tam da bu konuda
haber sayfaları bir sistem yöneticisine ihtiyaç duyacaklardır. Demek ki
sayfaları sürekli yenilenen haber sayfaları her zaman kötü niyet
taşımayabilirler.
Bitirirken...
Ben istiyorum ki haber sayfaları amaçlarından
kopmasın! Özgün olsunlar ve işlerini ciddi bir şekilde yapsınlar. Sırf haber yapacağız
diye de yer kaplamamak lazım. Bu konuda çok ciddi umutlarım var. İnşallah Van
basını ve Van basını olduklarını iddia edenler bu konuda daha duyarlı olurlar.
Aksi durumlarda zamanla takip edilemez duruma gelirler.
Bilgin Berge